ΙΔΕΟΨΥΧΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΤΡΑΥΜΑΤΙΚΟ ΣΤΡΕΣ ΕΠΙ COVID-19

                                                         2020-09-21

Καθώς η πανδημία της νόσου γνωστή ως COVID-19 έχει εξαπλωθεί, υπάρχει μια αυξανόμενη αναγνώριση των ψυχιατρικών επιπτώσεων αυτής.Οι ψυχικές διαταραχές μπορούν να προκύψουν είτε μέσω άμεσων επιπτώσεων της μόλυνσης του ΚΝΣ είτε έμμεσα μέσω ανοσοαπόκρισης ή ιατρικής θεραπείας. Υστερα από συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση υποδηλώνεται ότι, μεταξύ των ασθενών που εισήχθησαν στο νοσοκομείο για σοβαρές λοιμώξεις του κορονοϊού, το παραλήρημα είναι συχνά έντονο, ενώ η μετατραυματική διαταραχή του στρες, η κατάθλιψη, το άγχος και η κόπωση είναι συχνά συμπτώματα τους επόμενους μήνες. Τα προκαταρκτικά δεδομένα δείχνουν ότι οι ασθενείς με COVID-19 ενδέχεται να παρουσιάσουν αυπνία ,σύγχυση, διέγερση και αλλοιωμένη συνείδηση. Τόσο ο μολυσμένος όσο και ο μη μολυσμένος πληθυσμός μπορεί να είναι ευαίσθητοι ως αποτέλεσμα ορισμένων εμπειριών, όπως το εκτεταμένο άγχος , η κοινωνική απομόνωση, άγχος των εργαζομένων στο χώρο εργασίας, ανεργία και οικονομικές δυσκολίες.

Άλλες εμπειρίες μπορεί να αφορούν συγκεκριμένα άτομα που έχουν μολυνθεί από τον ιό, όπως ανησυχία για την έκβαση της ασθένειάς τους ,ο φόβος του στίγματος, αμνησία ή τραυματικές αναμνήσεις προηγούμενης σοβαρής ασθένειας.Για παράδειγμα,οι άνθρωποι με Iδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή που πάντα έπλεναν υπερβολικά συχνά τα χέρια τους, τώρα -με τις οδηγίες για συχνό πλύσιμο λόγω του κορονοϊού- βλέπουν το άγχος τους να εντείνεται, κάτι που το μεταδίδουν και στους γύρω τους, π.χ. στην οικογένειά τους.Η ΙΨΔ συνοδεύεται από διάφορα «τελετουργικά» που κάνουν οι πάσχοντες στην καθημερινή ζωή τους, τα οποία συχνά φαίνονται παράλογα στους άλλους, αλλά για τους ίδιους έχουν ζωτική σημασία. Μερικοί από αυτούς τους ανθρώπους προσπαθούν για χρόνια -μετά και από θεραπευτικές συμβουλές των ψυχιάτρων και ψυχολόγων- να μην πλένουν μανιωδώς τα χέρια τους. Οι νέες επίσημες συστάσεις για συχνό πλύσιμο χεριών λόγω Covid-19 αναπόφευκτα αναβιώνουν το πρόβλημά τους.Είναι πάντως σημαντικό να κατανοηθεί ότι όταν οι άνθρωποι με ΙΨΔ πλένουν ακατάπαυστα τα χέρια τους -ακόμη και πολλές φορές απανωτά- μπορεί να μη το κάνουν μόνο επειδή φοβούνται τα μικρόβια, αλλά επειδή αναζητούν ανακούφιση από επίμονες ενοχλητικές σκέψεις, όπως π.χ. ότι κάποιο αγαπημένο πρόσωπο θα πεθάνει, αν δεν κάνουν την τελετουργική ρουτίνα τους, ή ότι κάτι άλλο τρομερό θα συμβεί στους ίδιους.

Για κάθε ασθενή που πέρασε μια δοκιμασία τόσο έντονη όσο η ασθένεια από τον Covid-19, οφείλουμε να μεριμνήσουμε τόσο για την πλήρη σωματική όσο και για την ψυχολογική του ανάρρωση – διότι υγεία, χωρίς ψυχική υγεία, δεν υπάρχει!