Ναρκισσιστική Διαταραχή Προσωπικότητας

Η ναρκισσιστική διαταραχή της προσωπικότητας είναι μια ψυχική κατάσταση στην οποία οι άνθρωποι έχουν διογκωμένη αίσθηση της δικής τους σημασίας, βαθιά ανάγκη για υπερβολική προσοχή και θαυμασμό, προβληματικές σχέσεις και έλλειψη ενσυναίσθησης για τους άλλους.

Μια ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας προκαλεί προβλήματα σε πολλούς τομείς της ζωής, όπως σχέσεις, εργασία, σχολείο ή οικονομικές υποθέσεις. Τα άτομα αυτά μπορεί γενικά να είναι δυσαρεστημένα και απογοητευμένα όταν δεν τους δοθούν οι ειδικές εύνοιες ή ο θαυμασμός που πιστεύουν ότι αξίζουν. Μπορεί να βρουν τις σχέσεις τους ανεκπλήρωτες, και άλλοι μπορεί να μην απολαμβάνουν να βρίσκονται κοντά τους.

Συμπτώματα

Τα σημεία και τα συμπτώματα του ναρκισσισμού καθώς και η σοβαρότητα των συμπτωμάτων ποικίλλουν. Τα άτομα μπορεί να έχουν μια υπερβολική αίσθηση αυτογνωσίας ή την αίσθηση του δικαιώματος για συνεχή προσοχή και υπερβολικό θαυμασμό. Εκλαμβάνουν τον εαυτό τους ως ανώτεροι ,ακόμη και χωρίς επιτεύγματα που να το δικαιολογούν, για αυτό και στοχεύουν στη δημιουργία “ισάξιων σχέσεων”. Τείνουν να υποτιμούν τους γύρω τους, δεν αναγνωρίζουν τις ανάγκες και τα συναισθήματα των άλλων ενώ οι φαντασιώσεις για επιτυχία, δύναμη, λαμπρότητα, ομορφιά ή τον τέλειο σύντροφο κατακλύζουν την καθημερινότητά τους.

Ταυτόχρονα, τα άτομα με ναρκισσιστική διαταραχή έχουν πρόβλημα να διαχειριστούν οτιδήποτε θεωρείται ως κριτική και ενδεχομένως να θυμώσουν ή να αντιδράσουν με οργή ή περιφρόνηση ώστε να εμφανιστούν ανώτεροι. Συνεπώς, αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη ρύθμιση των συναισθημάτων και της συμπεριφοράς τους, βιώνουν έντονα καταθλιπτικά συμπτώματα επειδή δεν έχουν τελειότητα όπως και συναισθήματα ανασφάλειας, ντροπής, ευπάθειας και ταπείνωσης.

Η διαταραχή της ναρκισσιστικής προσωπικότητας μπορεί να σχετίζεται με περιβαλλοντικούς παράγοντες ( π.χ σχέσεις γονέα-παιδιού με υπερβολική λατρεία ή υπερβολική κριτική που δεν είναι καλά προσαρμοσμένη στην εμπειρία του παιδιού), κληρονομικά χαρακτηριστικά και νευροβιολογικούς παράγοντες  (σύνδεση μεταξύ εγκεφάλου και συμπεριφοράς/σκέψης).

Παράγοντες κινδύνου

Η ναρκισσιστική διαταραχή της προσωπικότητας επηρεάζει περισσότερους άνδρες από τις γυναίκες και συχνά ξεκινά από την εφηβεία ή από την αρχή της ενηλικίωσης. Αν και μερικά παιδιά μπορεί να παρουσιάζουν χαρακτηριστικά ναρκισσισμού, αυτό μπορεί απλά να είναι χαρακτηριστικό της ηλικίας τους και δεν σημαίνει ότι θα συνεχίσουν να αναπτύσσουν ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας.

Επιπτώσεις

Ένας παθολογικά νάρκισσος δυσκολεύεται στην επισύναψη σχέσεων, αντιμετωπίζει προβλήματα στην εργασία ή στο σχολείο, προβλήματα σωματικής υγείας ή/και κατάχρησης ναρκωτικών ή αλκοόλ. Δε λείπουν οι αυτοκτονικές σκέψεις ή αυτοκτονική συμπεριφορά σε αρκετά περιστατικά.

Αντιμετώπιση

Καλό θα είναι τα άτομα με συμπτώματα να λαμβάνουν θεραπεία το συντομότερο δυνατό για προβλήματα ψυχικής υγείας (ιδίως κατά την παιδική ηλικία) ενώ προτείνεται η συμμετοχή σε  οικογενειακές θεραπείες ώστε να μάθουν υγιείς τρόπους επικοινωνίας όπως και να αντιμετωπίσουν συναισθηματικές συγκρούσεις. Για τους γονείς, τα μαθήματα και η καθοδήγηση από θεραπευτές μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την κατάσταση.