Κοινωνική Φοβία

Κοινωνική φοβία είναι η διαταραχή που χαρακτηρίζεται από φόβο ταπείνωσης ή αμηχανίας σε κοινωνικές καταστάσεις ή σε καταστάσεις που το άτομο έχει να επιτελέσει κάτι μπροστά σε κόσμο (Armfield, 2006). Το άτομο πιστεύει πως βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής και ότι οι άλλοι το παρατηρούν και σχολιάζουν αρνητικά τα λόγια , τις πράξεις και γενικότερα την παρουσία του, γεγονός που του προκαλεί άγχος και ντροπή. Κοινωνική φοβία υπάρχει όταν αυτές οι σκέψεις και τα συναισθήματα είναι έντονα και απασχολούν το άτομο πάντα σε καταστάσεις τις οποίες θεωρεί ότι θα γίνει αντικείμενο προσοχής και παρατήρησης (Ευθυμίου, 2006).

Η κοινωνική φοβία εντάσσεται στην κλινική διαγνωστική κατηγορία των αγχωδών διαταραχών με βάση το Αμερικάνικο Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο των Ψυχικών Διαταραχών (DSM-IV-TR), στο οποίο περιγράφεται ως «Κοινωνική Αγχώδης διαταραχή». Σύμφωνα με το  DSM-IV-TR (2000) η Kοινωνική φοβία εμφανίζεται με μία σειρά κλινικών συμπτωμάτων, που είναι τα ακόλουθα:

Α. Έκδηλος και επίμονος φόβος του ατόμου έναντι μιας ή περισσότερων καταστάσεων, οι οποίες είναι είτε κοινωνικές είτε απαιτείται να ενεργήσει μπροστά  σε κοινό και στις οποίες εκτίθεται σε άγνωστους ανθρώπους ή σε πιθανό εξονυχιστικό έλεγχο από άλλα άτομα. Το άτομο φοβάται ότι θα ενεργήσει με έναν τρόπο ( ή θα δείξει συμπτώματα άγχους) που θα το ταπεινώσει ή θα το φέρει σε αμηχανία.

Β. Η έκθεση στη φοβική κοινωνική  κατάσταση προκαλεί σχεδόν πάνατα άγχος, το οποίο μπορεί να πάρει τη μορφή της κατά συνδεόμενης ή εκλυόμενης Προσβολής Πανικού (στα παιδιά ωστόσο το άγχος μπορεί να εκφράζεται με κλάματα, νευρικότητα, ακινητοποίηση, ή αποφυγή κοινωνικών καταστάσεων με άγνωστους ανθρώπους).

Γ. Το άτομο αναγνωρίζει ότι  ο φόβος είναι υπερβολικός ή παράλογος (στα παιδιά αυτό το στοιχείο μπορεί να απουσιάζει).

Δ. Οι φοβικές καταστάσεις αποφεύγονται ή αλλιώς υπομένονται με έντονο άγχος ή ενόχληση.

Ε. Η αποφυγή, η αγχώδης προσμονή ή η ενόχληση που συνδέονται με τις φοβικές καταστάσεις, παρεμποδίζουν σημαντικά τις συνήθεις καθημερινές δραστηριότητες του ατόμου, την επαγγελματική (ή σχολική) λειτουργικότητα ή τις κοινωνικές δραστηριότητες ή σχέσεις, ή υπάρχει έκδηλη ενόχληση για την ύπαρξη της φοβίας.

ΣΤ. Σε άτομα νεότερα των18 ετών, η διάρκεια είναι τουλάχιστον 6 μήνες.

Ζ. Ο φόβος ή η αποφυγή δεν οφείλονται στις άμεσες φυσιολογικές δράσεις μιας ουσίας (πχ. ουσία κατάχρησης, φάρμακα) ή σε γενική σωματική κατάσταση και δεν εξηγούνται καλύτερα με άλλη ψυχική

Η. Αν είναι παρούσα μια γενική σωματική κατάσταση ή άλλη ψυχική διαταραχή, ο φόβος του Κριτηρίου Α είναι άσχετος με αυτή, πχ. ο φόβος δεν προέρχεται από Τραυλισμό, από τον τρόμο σε νόσο του Parkinson, ή από την εκδήλωση ανώμαλης διατροφικής συμπεριφοράς σε Ψυχογενή Ανορεξία ή Ψυχογενή Βουλιμία.

Είναι σημαντικό να μην μπερδεύουμε την κοινωνική φοβία με άλλες διαταραχές, όπως Διαταραχή πανικού με Αγοραφοβία, Διαταραχή άγχους αποχωρισμού, Εδική φοβία και Αγχώδη διαταραχή, Σχιζοειδή διαταραχή προσωπικότητας, Αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας, διαταραχές διάθεσης και Σωματόμορφες διαταραχές (Μάνος, 1997).

Χωρίς θεραπεία, η κοινωνική φοβία μπορεί να ταλαιπωρεί τους ασθενείς για όλη τους τη ζωή. Είναι λοιπόν απαραίτητο άτομα που παρουσιάζουν κοινωνική φοβία, να μη διστάζουν να ζητούν βοήθεια από ειδικούς που θα τους βοηθήσουν να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά το πρόβλημα τους. Η Γνωσιακή – Συμπεριφορική ψυχοθεραπεία, θεωρείται ο πιο αποτελεσματικός και ενδεδειγμένος τρόπος για την αντιμετώπιση της κοινωνικής φοβίας, και αφορά στην τροποποίηση του τρόπου σκέψης και της συμπεριφοράς του ατόμου.

Δείτε παραπάνω : https://georgalakis.gr/gr/el/services/–13