Εθισμοί και χρήση χασίς

Η χρήση ψυχοδραστικών ουσιών αποτελεί  ένα πολυδιάστατο φαινόμενο της σύγχρονης κοινωνίας με σημαντικές ψυχολογικές συνέπειες.

Όταν κάνουμε λόγο για τοξικοεξάρτηση ή εθισμό, αναφερόμαστε τόσο στην εξάρτηση του ατόμου στην ουσία, όσο και στο γεγονός ότι η χρήση αποτελεί επίκεντρο της καθημερινότητας του ατόμου. Έτσι, σκοπός και μέσο ύπαρξης του εθισμένου υποκείμενου γίνεται η ουσία.

Στις πιο κοινές μορφές εθισμού, ανήκει η χρήση χασίς από το στόμα κυρίως με κάπνισμα. Βραχυπρόθεσμα το χασίς προκαλεί ευφορία, άρση αναστολών και αίσθημα παντοδυναμίας και ηρεμίας. Ωστόσο, μπορεί επίσης να δημιουργήσει άγχος, ταχυκαρδία, δυσφορία και ξηροστομία. Η εκτέλεση σωματικών και πνευματικών δραστηριοτήτων, όπως λογικών συλλογισμών, γίνεται δυσχερής ενώ η σκέψη γίνεται πιο αργή και συγκεχυμένη. Σε πολλές περιπτώσεις η χρήση χασίς, ακόμα κι αν δεν γίνεται συστηματικά, έχει προκαλέσει καταθλιπτική διάθεση, συμπτώματα πανικού, απάθεια ακόμα και οξύ ψυχωσικό επεισόδιο. Σταδιακά, η ψυχολογική εξάρτηση από το χασίς επιφέρει αδιάκοπη ενασχόληση με την χρήση και απώλεια ενδιαφέροντος για οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κίνδυνος για καρκίνο των πνευμόνων είναι ιδιαίτερα αυξημένος, αφού ο καπνός της κάνναβης περιέχει 50 φορές περισσότερη πίσσα από τα υψηλής περιεκτικότητας σε πίσσα τσιγάρα.

Δεν υπάρχει ένας μεμονωμένος λόγος που οδηγεί στην κατάχρηση ουσιών. Πρόκειται για μια σύνθεση παραγόντων που συντελούν στην εμφάνιση και εξέλιξη του φαινομένου. Σημαντικό ρόλο παίζει η οικογένεια και το κοινωνικό περιβάλλον τόσο με τις αξίες και τις στάσεις που θα μεταφέρει στο άτομο από την παιδική ακόμα ηλικία, όσο και με την επικοινωνία και την στήριξη που θα παρέχει στις μετέπειτα δυσκολίες. Επίσης καθοριστικής σημασίας είναι η ύπαρξη βιολογικών παραγόντων, ψυχοπαθολογίας (πχ. διαταραχή προσωπικότητας) και άλλων χαρακτηριστικών προσωπικότητας (χαμηλή αυτοεκτίμηση, αυτοέλεγχος, παρορμητικότητα,  κ.α). Τέλος, η διαθεσιμότητα της ουσίας, ο κοινωνικός αποκλεισμός, η ύπαρξη στόχων, δεξιοτήτων ή ματαιώσεων και άλλες διαστάσεις της ζωής του ατόμου συντείνουν στη σύνθεση του προβλήματος.

Συμβουλές για γονείς

Στα πλαίσια πρόληψης, είναι σημαντικό να επικοινωνείτε σωστά με το παιδί σας. Είστε πρότυπα για το παιδί σας, επομένως η δική σας στάση και συμπεριφορά απέναντι στην χρήση αλκοόλ ή ουσιών είναι κρίσιμης σημασίας. Αν εκφράσει κάποια ανάγκη να σας μιλήσει για τα ναρκωτικά, μη διστάσετε να συζητήσετε με ψυχραιμία για τη δράση και τους κινδύνους που ελλοχεύουν. Μπορεί να έχει απλή περιέργεια, μπορεί όμως και να δέχεται πίεση από φίλους για να δοκιμάσει. Ακούστε με προσοχή τους προβληματισμούς του και ενθαρρύνετέ το στην προσπάθειά του να αντισταθεί στην πίεση. Όσο πιο δυνατή και σταθερή είναι η σχέση που έχετε με το παιδί σας, τόσο πιο πιθανό είναι να σας μιλήσει ανοιχτά για οτιδήποτε το απασχολεί και τόσο μειώνονται οι πιθανότητες να κάνει χρήση ουσιών. Να θυμάστε ότι η συναισθηματική σταθερότητα και η ύπαρξη ασφαλούς και υποστηρικτικού περιβάλλοντος είναι βασικοί προστατευτικοί παράγοντες στην πρόληψη των εθισμών.

Αν κάνετε χρήση χασίς ή άλλων ουσιών και νιώθετε ότι είστε σε μία κατάσταση από την οποία δεν μπορείτε να ξεφύγετε, να ξέρετε ότι δεν είστε μόνοι σας. Ένας ειδικός ψυχικής υγείας θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε τους λόγους που οδήγησαν στην χρήση και να βρείτε ένα νέο νόημα στη ζωή σας. Αποφύγετε παρέες ή καταστάσεις που σχετίζονται με την χρήση και προσπαθήστε να απασχοληθείτε με νέες δραστηριότητες. Σταδιακά και χάρη στη δική σας προσπάθεια μπορείτε να βγείτε από το αδιέξοδο των ναρκωτικών και να πάρετε πάλι τη ζωή στα χέρια σας.