Μοναχικότητα και Υπερήλικη Ζωή εν όψει Πανδημίας

11/09/2020

Όπως βλέπουμε και ακούμε γύρω μας ο κίνδυνος θανάτου από τον ιό COVID-19 αυξάνεται με την ηλικία με αποτέλεσμα ως μέλη μιας οικογένειας ή ως φίλοι αυτής να περιορίζουμε τις επισκέψεις σε ηλικιωμένους, είτε βρίσκονται σε γηροκομεία, σε βοηθητικές εγκαταστάσεις διαβίωσης ή μόνοι στα σπίτια τους. Από τη μία πλευρά, πρέπει να προστατεύσουμε τους ηλικιωμένους από τον ιό, από την άλλη τους απομονώνουμε από ένα από τα πράγματα που είναι πολύ σημαντικά για την ευημερία τους, την κοινωνική επαφή. Δυστυχώς όμως αυτή η κοινωνική απόσταση μπορεί να συμβάλει σε μια άλλη θανατηφόρα επιδημία μεταξύ των ηλικιωμένων, την κοινωνική απομόνωση και μοναξιά.

Η κοινωνική απομόνωση και η μοναξιά δεν είναι το ίδιο πράγμα. Η απομόνωση είναι μια αντικειμενική έλλειψη κοινωνικής επαφής, ενώ η μοναξιά είναι το υποκειμενικό αίσθημα της έλλειψης. Ωστόσο, τόσο η απομόνωση όσο και η μοναξιά σχετίζονται με αυξήσεις των καρδιακών παθήσεων, της άνοιας και άλλων προβλημάτων υγείας.Στην πραγματικότητα, η κοινωνική απομόνωση αυξάνει τον κίνδυνο θνησιμότητας ισοδύναμα με παράγοντες κινδύνου όπως το κάπνισμα, η παχυσαρκία και η έλλειψη σωματικής άσκησης.

 Οι ηλικιωμένοι διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο κοινωνικής απομόνωσης λόγω παραγόντων όπως οι χρόνιες ασθένειες, η απώλεια ακοής και άλλες αισθητηριακές διαταραχές αλλά και ο θάνατος φίλων και μελών της οικογένειας. Μάλιστα ορισμένοι υποπληθυσμοί ηλικιωμένων είναι ακόμη πιο ευάλωτοι στο να είναι απομονωμένοι και μόνοι, για παράδειγμα οι ηλικιωμένοι με κατάθλιψη και άγχος είναι πιο πιθανό να είναι κοινωνικά απομονωμένοι και μοναχικοί από τους συνομηλίκους τους όπως και οι ηλικιωμένοι στην κοινότητα των ομοφυλόφιλων, των λεσβιών και των αμφιφυλόφιλων είναι πιο πιθανό από τους ετεροφυλόφιλους συναδέλφους τους να είναι μοναχικοί, ίσως εξαιτίας των στρεσογόνων παραγόντων, όπως οι διακρίσεις κατά τη διάρκεια ζωής. Και οι μετανάστες ηλικιωμένοι είναι επίσης πιο πιθανό να βιώσουν μοναξιά και κοινωνική απομόνωση, λόγω των γλωσσικών φραγμών. (Clay 2018)

 Έτσι λοιπόν, πρέπει να διατηρούμε επαφή με τους ηλικιωμένους συγγενείς ή φίλους μας, με εναλλακτικούς τρόπους πάραυτα, είτε μέσω εφαρμογών συνομιλίας, μέσω βίντεο, μέσω τηλεφώνου ή ακόμη και παλιομοδίτικων επιστολών ή καρτ-ποστάλ. Είναι σημαντικό για αυτούς να τονίζουμε πως ό,τι κάνουμε είναι για την ασφάλεια τους και να τους ενθαρρύνουμε να δουν την κατάσταση ως μία ευκαιρία να αναπτύξουν δημιουργικές ασχολίες, να αρχίσουν να γράφουν ή να διαβάζουν βιβλία..