Ψυχική ανθεκτικότητα: Παράγοντες ανάπτυξης και επικινδυνότητας
Η πλειοψηφία των ανθρώπων έρχεται αντιμέτωπη με στρεσογόνες καταστάσεις και αντιξοότητες κατά την διάρκεια της ζωής του και εκτίθεται τουλάχιστον
ΠερισσότεραΗ πλειοψηφία των ανθρώπων έρχεται αντιμέτωπη με στρεσογόνες καταστάσεις και αντιξοότητες κατά την διάρκεια της ζωής του και εκτίθεται τουλάχιστον
ΠερισσότεραΗ διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και/ ή υπερκινητικότητας (ΔΕΠ/Υ) είναι μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή που ξεκινά στην παιδική ηλικία και παραμένει στην
ΠερισσότεραΟ σχολικός εκφοβισμός και η θυματοποίηση από συνομηλίκους αποτελεί ένα πρόβλημα, το οποίο αντιμετωπίζουν παιδιά και έφηβοι εντός, αλλά και
ΠερισσότεραΤο ποσοστό επικράτησης της κατάθλιψης στα άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας κυμαίνεται μεταξύ 14%-57% και είναι πολύ πιο υψηλό από το αντίστοιχο ποσοστό των ατόμων με άλλες νευρολογικές παθήσεις. Σχεδόν οι μισοί από αυτούς θα εμφανίσουν κλινική κατάθλιψη σε κάποια στιγμή της ζωής τους. Η κατάθλιψη εμφανίζεται είτε ως αποτέλεσμα νευρολογικής βλάβης είτε ως ψυχολογική αντίδραση.
Συχνά οι ασθενείς αντιδρούν στην αυξανόμενη και ανεξέλεγκτη ανικανότητά τους και στις περαιτέρω σωματικές και κοινωνικές συνέπειες της ασθένειας. Οι άνθρωποι με σκλήρυνση κατά πλάκας είναι λιγότερο πιθανόν να πιέσουν τον εαυτό τους προκειμένου να διατηρήσουν την ανεξαρτησία τους. Πολλές φορές συμπεριφέρονται διαφορετικά και υιοθετούν συνήθειες που αυξάνουν τον κίνδυνο επιδείνωσης της ασθένειας (καπνίζουν περισσότερο, δεν τρέφονται σωστά και προσέχουν λιγότερο), ενώ είναι λιγότερο πιθανό να συμμορφωθούν στην προτεινόμενη αγωγή τόσο πιστά όσο αυτοί που δεν έχουν κατάθλιψη.
Επίσης η κατάθλιψη συνδέεται με εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος, που μπορεί να επηρεάσει άμεσα την εξέλιξη της ασθένειας.
Θεραπεία
Οι παρεμβάσεις επικεντρώνονται στο να βοηθήσουν τους ασθενείς να αντιμετωπίσουν τα γνωστικά ελλείμματα και τα υπόλοιπα συμπτώματα της ασθένειας όπως και στη διαχείριση των συναισθηματικών δυσκολιών.
Αντιμετώπιση της γνωστικής επιδείνωσης
Η αδρή ανάκληση είναι μία μέθοδος που μπορεί να αποτελέσει ισχυρό μνημονικό βοήθημα για τους ασθενείς. Έχει παρατηρηθεί ότι ενώ οι ασθενείς δυσκολεύονται να συγκρατήσουν λεπτομέρειες των γεγονότων είναι σε θέση να συγκρατήσουν τα βασικά στοιχεία όσων έχουν συμβεί. Έτσι θα πρέπει να μάθουν να κωδικοποιούν και να ανακαλούν πληροφορίες με βάση το γενικό νόημα, αντί να προσπαθούν να θυμηθούν λεπτομέρειες.
Αντιμετώπιση των συναισθηματικών προβλημάτων
Βασίζεται στο γνωσιακό-συπεριφοριστικό μοντέλο του Beck για την κατάθλιψη. Δίνεται έμφαση στην αύξηση της κοινωνικής αλληλεπίδρασης, τον προγραμματισμό ευχάριστων δραστηριοτήτων και την αμφισβήτηση γνωσιακών στρεβλώσεων. Στο τέλος της θεραπείας τα άτομα εμφανίζονται με βελτιωμένη διάθεση.
Φαρμακευτική Παρέμβαση
Η θεραπεία για τα προβλήματα μνήμης είναι αντίστοιχη με αυτή της νόσου Αλτσχάιμερ καθώς γίνεται χρήση της δονεπεζίλης, συμβάλλοντας στη βελτίωση της μνήμης. Ένα τρικυκλικό φάρμακο ,που ονομάζεται δεσιπραμίνη, είναι επίσης αποτελεσματικό. Ωστόσο συχνές είναι και οι ανεπιθύμητες αντιδράσεις λόγω της χρήσης φαρμάκων.
Το ποσοστό επικράτησης της κατάθλιψης στα άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας κυμαίνεται μεταξύ 14%-57% και είναι πολύ πιο υψηλό από το αντίστοιχο ποσοστό των ατόμων με άλλες νευρολογικές παθήσεις. Σχεδόν οι μισοί από αυτούς θα εμφανίσουν κλινική κατάθλιψη σε κάποια στιγμή της ζωής τους. Η κατάθλιψη εμφανίζεται είτε ως αποτέλεσμα νευρολογικής βλάβης είτε ως ψυχολογική αντίδραση.
Συχνά οι ασθενείς αντιδρούν στην αυξανόμενη και ανεξέλεγκτη ανικανότητά τους και στις περαιτέρω σωματικές και κοινωνικές συνέπειες της ασθένειας. Οι άνθρωποι με σκλήρυνση κατά πλάκας είναι λιγότερο πιθανόν να πιέσουν τον εαυτό τους προκειμένου να διατηρήσουν την ανεξαρτησία τους. Πολλές φορές συμπεριφέρονται διαφορετικά και υιοθετούν συνήθειες που αυξάνουν τον κίνδυνο επιδείνωσης της ασθένειας (καπνίζουν περισσότερο, δεν τρέφονται σωστά και προσέχουν λιγότερο), ενώ είναι λιγότερο πιθανό να συμμορφωθούν στην προτεινόμενη αγωγή τόσο πιστά όσο αυτοί που δεν έχουν κατάθλιψη.
Επίσης η κατάθλιψη συνδέεται με εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος, που μπορεί να επηρεάσει άμεσα την εξέλιξη της ασθένειας.
Θεραπεία
Οι παρεμβάσεις επικεντρώνονται στο να βοηθήσουν τους ασθενείς να αντιμετωπίσουν τα γνωστικά ελλείμματα και τα υπόλοιπα συμπτώματα της ασθένειας όπως και στη διαχείριση των συναισθηματικών δυσκολιών.
Αντιμετώπιση της γνωστικής επιδείνωσης
Η αδρή ανάκληση είναι μία μέθοδος που μπορεί να αποτελέσει ισχυρό μνημονικό βοήθημα για τους ασθενείς. Έχει παρατηρηθεί ότι ενώ οι ασθενείς δυσκολεύονται να συγκρατήσουν λεπτομέρειες των γεγονότων είναι σε θέση να συγκρατήσουν τα βασικά στοιχεία όσων έχουν συμβεί. Έτσι θα πρέπει να μάθουν να κωδικοποιούν και να ανακαλούν πληροφορίες με βάση το γενικό νόημα, αντί να προσπαθούν να θυμηθούν λεπτομέρειες.
Αντιμετώπιση των συναισθηματικών προβλημάτων
Βασίζεται στο γνωσιακό-συπεριφοριστικό μοντέλο του Beck για την κατάθλιψη. Δίνεται έμφαση στην αύξηση της κοινωνικής αλληλεπίδρασης, τον προγραμματισμό ευχάριστων δραστηριοτήτων και την αμφισβήτηση γνωσιακών στρεβλώσεων. Στο τέλος της θεραπείας τα άτομα εμφανίζονται με βελτιωμένη διάθεση.
Φαρμακευτική Παρέμβαση
Η θεραπεία για τα προβλήματα μνήμης είναι αντίστοιχη με αυτή της νόσου Αλτσχάιμερ καθώς γίνεται χρήση της δονεπεζίλης, συμβάλλοντας στη βελτίωση της μνήμης. Ένα τρικυκλικό φάρμακο ,που ονομάζεται δεσιπραμίνη, είναι επίσης αποτελεσματικό. Ωστόσο συχνές είναι και οι ανεπιθύμητες αντιδράσεις λόγω της χρήσης φαρμάκων.