Tι είναι η Διαταραχή Αποθησαύρισης

Πρόκειται για την επίμονη ανάγκη αποθήκευσης αντικειμένων χωρίς κάποια συναισθηματική ή πρακτική αξία και την εξαιρετική δυσκολία του ατόμου να τα πετάξει. Συνδέεται με μια ανάγκη του ασθενούς να τα “σώσει”, ενώ διακατέχεται από έντονο άγχος στη σκέψη και μόνο να τα αποχωριστεί. Η διαταραχή μπορεί να ξεκινήσει από την εφηβεία ή την πρώιμη ενήλικη ζωή του ατόμου με την συλλογή διάφορων άχρηστων αντικειμένων. Όσο το άτομο μεγαλώνει, η διαταραχή εξελίσσεται σε ήπια ή σοβαρή, ανάλογα με τον βαθμό που επηρεάζει την ζωή και την λειτουργικότητα του. Λόγω της απομόνωσης του ατόμου, το κοινωνικό περιβάλλον δυσκολεύεται να εντοπίσει εγκαίρως το πρόβλημα, παρά μόνο όταν η διαταραχή είναι πολύ σοβαρή.

Στα πρώιμα σημάδια και συμπτώματα συμπεριλαμβάνονται:
• Υπέρμετρη απόκτηση άχρηστων αντικειμένων για τα οποία δεν υπάρχει χώρος.
• Επίμονη δυσκολία αποχωρισμού των αντικειμένων ανεξάρτητα από την αξία τους
• Ανάγκη ασθενούς να σώσει τα αντικείμενα
• Χαοτική συσσώρευση στον χώρο, σε βαθμό που τα δωμάτια δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν.
• Γενικευμένη αναποφασιστικότητα, τελειομανία, αναβλητικότητα, και δυσκολίες στην οργάνωση και τον προγραμματισμό.

Τι προκαλεί στο άτομο την ανάγκη αποθήκευσης;
• Πιστεύει ότι τα αντικείμενα είναι μοναδικά ή θα είναι χρήσιμα κάποτε στο μέλλον.
• Τα αντικείμενα έχουν σημαντική αξία για το άτομο (ενθύμια παρελθοντικών ευχάριστων βιωμάτων) και αν τα στερηθεί σημαίνει ότι αποχωρίζεται το παρελθόν του.
• Αισθάνεται ασφάλεια όταν περιβάλλεται από τα αντικείμενα που μαζεύει.
• Δεν θέλει να πηγαίνει τίποτα “χαμένο”

Συνέπειες της αποθησαύρισης
• Χαώδεις στοίβες αντικειμένων (εφημερίδες, κουτιά, ρούχα, βιβλία ή αντικείμενα συναισθηματικής αξίας)
• Ο χώρος είναι φορτωμένος σε βαθμό που δεν είναι χρηστικός (ο ασθενής δεν μπορεί να μαγειρέψει στην κουζίνα ή να πλυθεί στο μπάνιο λόγω της συσσώρευσης αντικειμένων)
• Ανθυγιεινός τρόπος ζωής, λόγω των σκουπιδιών που δεν μαζεύονται.
• Έντονο άγχος, αδυναμία να ζήσει ο ασθενής ή κάποιος άλλος με ασφάλεια στο σπίτι.
• Συγκρούσεις και απομόνωση από φίλους και συγγενείς που προσπαθούν να βοηθήσουν το άτομο να καθαρίσει τον χώρο.

Η Διαταραχή αποθησαύρισης διαφέρει από την κατοχή αναμνηστικών και ενθυμίων ή την συλλογή αντικειμένων, όπως γραμματόσημα κλπ. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο συλλέκτης επιλέγει συγκεκριμένα αντικείμενα τα οποία οργανώνει και φυλάσσει προσεκτικά. Μπορεί μια συλλογή να είναι μεγάλη, αλλά δεν δημιουργεί στοίβες που καθιστούν το περιβάλλον ανθυγιεινό και δυσλειτουργικό. Οι ασθενείς που πάσχουν από διαταραχή αποθησαύρισης συχνά δεν αναγνωρίζουν την δυσκολία τους και είναι αρνητικοί στην θεραπεία. Με την βοήθεια ενός επαγγελματία ψυχικής υγείας μπορούν να βοηθηθούν ώστε να αλλάξουν τις στρεσσογόνες πεποιθήσεις και συμπεριφορές και να ζήσουν ευχάριστα και ανακουφισμένα.