Ο Cοvid-19 μας δίνει την ευκαιρία να κατανοήσουμε μια απο τις πιο παρεξηγημένες διαταραχές, την Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή.

Μετάφραση απο άρθρο του Allen Weg

Πριν την κοινωνική απομόνωση και πριν κλείσουν όλα, είχα πάει για φαγητό με την οικογένειά μου. Είχαμε φέρει κάποια αντισηπτικά μαντιλάκια για να σκουπίσουμε τους καταλόγους. Πρόσεχα το χέρι μου καθώς έπιανε το πόμολο της πόρτας στην είσοδο του εστιατορίου, και μόλις καθίσαμε, έβγαλα αμέσως το αντισηπτικό απο την τσέπη μου και καθάρισα τα χέρια μου. Ο κορονοϊός είχε εμφανιστεί εδώ και κάποιο διάστημα.

Επίσης σκούπισα το τηλέφωνό μου, το οποίο παρατήρησα οτι έπιασα απο το μπουφάν μου με το ίδιο χέρι που είχα αγγίξει το πόμολο. Παρατήρησα οτι όταν η σερβιτόρα έφερε την σαλάτα με τα χέρια, χωρίς δίσκο, ο αντίχειράς της άγγιξε ένα κομμάτι μαρούλι που προεξείχε, το οποίο αποφάσισα να το βγάλω απο την σαλάτα μου και να μην το φάω.

Κατα την διάρκεια του γεύματος, αλλά και όλης της ημέρας, κάθε φορά που είμαι σε δημόσιο χώρο, παρατηρώ προσεκτικά κάθετί που αγγίζω, και κάθετι που αγγίζουν οι άνθρωποι γύρω μου. Πιάνω τον εαυτό μου να αντιδρά με άγχος συνοδευόμενο απο καθάρισμα με αντισηπτικό ή πλύσιμο χεριών, κάθε φορά που αναρωτιέμαι αν ήρθα σε επαφή με πιθανή εστία μόλυνσης. Είμαι επίσης σε υπερβολική επαγρύπνηση ωστε να μην αγγίζω το πρόσωπό μου.

Αυτή η συμπεριφορά δεν είναι ασυνήθιστη για τους περισσότερους αυτές τις μέρες. Ωστόσο, το βρίσκω ιδιαίτερα ειρωνικό το οτι αισθάνομαι και συμπεριφέρομαι με αυτό τον τρόπο, όταν, ως ψυχολόγος, πέρασα τα τελευταία 30 χρόνια ειδικευόμενος στην θεραπεία της Ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής (ΙΨΔ).

Επέλεξα να γράψω αυτό το άρθρο στην συγκεκριμένη περίοδο, γιατί, για πρώτη φορά, υπάρχει αυτή η θαυμάσια και μοναδική ευκαιρία να βοηθήσουμε τον γενικό πλυθησμό να κατανοήσει καλύτερα αυτή την διαταραχή που είναι πιο παρεξηγημένη απο όλες. Πριν απο πενήντα χρόνια, οι άνθρωποι δεν ήξεραν την ΙΨΔ ως διάγνωση. Σήμερα, το πρόβλημα είναι οτι νομίζουν οτι την γνωρίζουν, αλλά στην πραγματικότητα δεν ξέρουν.

Η ευρέως διαδεδομένη έκφραση, «συμπεριφέρομαι τόσο ψυχαναγκαστικά σήμερα» αντικατοπτρίζει την αντίληψη των ατόμων οτι τα άτομα με ΙΨΔ είναι δύσκολα, ιδιόρρυθμα, ιδιαίτερα και απαιτητικά. Τα άτομα με ΙΨΔ κρίνονται σαν να είναι άκαμπτα, εγωκεντρικά και ελεγκτικά επειδή τους αρέσουν τα πράγματα με τον δικό τους τρόπο και δεν ενδιαφέρονται για τις ανάγκες των άλλων. Ακόμα χειρότερα, θετικά χαρακτηριστικά όπως η οργανωτικότητα και η έμφαση στην λεπτομέρεια, συγχέονται συχνά με την διαταραχή. Αλλά αυτό δεν είναι η ΙΨΔ.

Όταν ένας καλλιτέχνης ζωγραφίζει σχολαστικά τις λεπτομέρειες ενός τοπίου, όταν ένας μουσικός εξασκείται επανειλημμένως στο μουσικό του όργανο μέχρι να εγκαθιδρυθεί στην μνήμη των μυών του, όταν κοπιάζετε σε μια παρουσίαση του Powerpoint, ή στρώνετε το τραπέζι, λειτουργείτε απο πάθος όχι απο ψυχαναγκασμό. Στον σημερινό κόσμο με τον κορονοϊό, μπορείτε, ίσως για πρώτη φορά, να δείτε τον κόσμο της ΙΨΔ απο μέσα.

Είστε εξουθενωμένοι γιατί έχετε συνεχώς τις κεραίες ανοιχτές, και αισθάνεστε οτι πρέπει να προσέχετε τα πάντα, αλλιώς κάποιος θα πεθάνει. Παρατηρείτε τον εαυτό σας να πανικοβάλεται επειδή το παιδί σας άγγιξε το καλάθι της μαναβικής (εκεί που δεν το απολυμάνατε), και μετά έβαλε το χέρι του στη μύτη του. Αυτή η εξαντλητική υπερεγρήγορση και υπεραντιδραστικότητα σημαίνει οτι αρχίζετε να καταλαβαίνετε πως αισθάνονται τα άτομα με ΙΨΔ κάθε μέρα στην ζωή τους. Δεν είναι ευχάριστο.

Δεν πλένουν τα χέρια τους συνεχώς και για μεγάλο διάστημα επειδή το θέλουν, αλλά επειδή το έχουν ανάγκη. Αυτή είναι η διαφορά μεταξύ πάθους και ψυχαναγκασμού. Τα παραπάνω παραδείγματα ανθρώπων που περνούν μεγάλο χρονικό διάστημα ή εξασκούν κάθε προσπάθεια ωστε να ταιριάξουν τα πράγματα στα προσωπικά τους κριτήρια, έχουν να κάνουν με το πάθος. Θέλουν να κάνουν ή αγαπούν να κάνουν αυτό που κάνουν.

Οι άνθρωποι με ΙΨΔ αισθάνονται όπως αισθάνεστε αυτές τις μέρες. Κυρίως φοβισμένοι. Κάνουν ό,τι μπορούν να σκεφτούν, προκειμένου να μείνουν οι ίδιοι και οι γύρω τους ασφαλείς. Δεν ευχαριστιούνται αυτό που κάνουν, όπως δεν το ευχαριστιέστε κι εσείς. Αλλά θα συνεχίσουν να παλεύουν ακόμα κι όταν περιοριστεί ο COVID-19, ενώ εμείς θα σταματήσουμε.

πηγή: https://www.nj.com/opinion/2020/03/covid-19-gives-us-an-incredible-opportunity-to-understand-the-most-misunderstood-of-psychiatric-disorders-opinion.html?fbclid=IwAR37khcQ2jtOisWwqRRXQECewQj4f_8RS6rzRZ7v_3Nhz58En9bwHd5L_1w