Ένας μαθητής ρώτησε κάποτε το δάσκαλο της γιόγκα πώς διατηρούσε τέτοια πνευματική γαλήνη και σωματική ευεξία. Εκείνος χαμογέλασε κι απάντησε: «Βλέπεις μόνο την εξωτερική πλευρά της ζωής μου. Μέσα στο μυαλό μου είναι σαν να υπάρχουν δύο σκυλιά που παλεύουν συνεχώς μεταξύ τους». Ο μαθητής ρώτησε για ποιον λόγο πάλευαν τα σκυλιά και ο δάσκαλος απάντησε: «Το ένα με οδηγεί πάντα προς μια καλύτερη ζωή – καλή υγεία, ενεργητικότητα, δημιουργικότητα, ευτυχισμένες σχέσεις συνεχής χαρά και γαλήνη. Το άλλο με απομακρύνει πάντα από αυτή την υπέροχη κατάσταση προς μια φρικτή, όπου επικρατεί το αντίθετο. Έχει μόνο μία μέθοδο, αλλά είναι πανίσχυρη. Με οδηγεί στο φόβο. Όταν φοβάμαι, δεν μπορώ να σαλέψω. Είμαι παγιδευμένος κι εξαντλώ  την ενέργεια μου ανησυχώντας, όντας ταραγμένος ή προσπαθώντας να αποτρέψω αυτά που φοβάμαι. Αυτό το σκυλί με κάνει να υποφέρω». «Πες μου, δάσκαλε»,είπε ο μαθητής, «ποιο σκυλί νικάει πιο συχνά;». Ο δάσκαλος αναστέναξε, έκανε μια παύση και έπειτα χαμογέλασε και απάντησε: «Αυτό που τρέφω».

Ο φόβος είναι από τα πιο κοινά ανθρώπινα συναισθήματα και πρέπει να μάθουμε να τον αντιμετωπίζουμε. Συχνά μας αποτρέπει από το να προσπαθούμε να κάνουμε πράγματα για να βελτιώσουμε την ζωή μας.

Η ψυχοθεραπεία, ο διαλογισμός αλλά και σε ορισμένες καταστάσεις η φαρμακοθεραπεία  μπορούν να σας βοηθήσουν να αναγνωρίσετε τους φόβους σας, να εστιάσετε σε αυτούς και να τους ξεπεράσετε.

Όταν οι φόβοι γίνονται υπέρμετροι και εγκαθίστανται στην ενήλικη ζωή, οργανώνονται μέσω μηχανισμών αποφυγής σε φοβίες. Ο υπερβολικός φόβος για κάποιο ειδικό αντικείμενο ή κατάσταση που δεν είναι αντικειμενικά επικίνδυνα (π.χ. ζώα, ύψη, πτήσεις, ενέσεις, θέα αίματος κ.λπ) ονομάζεται ειδική φοβία.

Αν και το άτομο αναγνωρίζει ότι ο φόβος που νιώθει είναι υπερβολικός και αβάσιμος, καταλαμβάνεται από άγχος αναμονής όταν πρόκειται να εκτεθεί στο φοβογόνο ερέθισμα και το υπομένει με έντονη δυσφορία και σωματικά συμπτώματα πανικού. Στη συνέχεια, λόγω της αδυναμίας του να ελέγξει τις αντιδράσεις του και να νικήσει το φόβο, ο πάσχων νιώθει ντροπιασμένος ή οργισμένος και αρχίζει συστηματικά να αποφεύγει οποιαδήποτε κατάσταση θα το έφερνε αντιμέτωπο με τη φοβία. Η σκέψη και μόνο πιθανής αναμέτρησης με το αντικείμενο φόβου προκαλεί άγχος σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, ενώ συχνά αποφεύγονται ακόμα και οι σχετικές συζητήσεις ή ειδήσεις στην τηλεόραση.Οι παραπάνω αντιδράσεις παρεμποδίζουν σημαντικά την καθημερινότητα του ατόμου, γεγονός που εντείνει ακόμα περισσότερο τη δυσφορία του.

Στην προσπάθεια αντιμετώπισης της δυσφορίας τους τα άτομα ζητούν τη συνοδεία ενός οικείου προσώπου,  μεταφέρουν αντικείμενα που προσφέρουν κάποιο αίσθημα ασφάλειας (πχ. χάπια) ή ζητούν καθησυχαστικές πληροφορίες που να τους διαβεβαιώνουν ότι δεν θα πάθουν κακό.

Θεραπεία

Όταν ο θεραπευόμενος πρόκειται αναπόφευκτα να έρθει αντιμέτωπος με μια φοβία συνίσταται η χρήση αγχολυτικών φαρμάκων. Για οριστική απάλειψη της φοβίας η Γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία εστιάζει στην συστηματική απευαισθητοποίηση του ατόμου και στην αντιμετώπιση τυχόν διαστρεβλωμένων πεποιθήσεων σχετικών με το φοβογόνο ερέθισμα.